پیشرفت NFT‌ها چه تاثیری بر بازی‌ها، سیستم‌های پرداخت و مالکیت آن‌ها دارد؟

فرض کنید در یک بازی آنلاین یک شمشیر افسانه‌ای پیدا می‌کنید. در بازی‌های سنتی، این شمشیر فقط در همان بازی به دردتان می‌خورد و ارزشی خارج از آن ندارد. اما با ورود NFTها به دنیای بازی، این آیتم دیجیتال می‌تواند به یک دارایی واقعی تبدیل شود که شما مالک آن هستید و حتی می‌توانید آن را در دنیای واقعی بفروشید و درآمد کسب کنید. چنین سناریویی دیگر یک خیال نیست؛ فناوری توکن غیرمثلی (NFT) در حال متحول کردن صنعت بازی‌های ویدیویی است. از بازی‌های کسب درآمد گرفته تا خرید و فروش آیتم‌های درون‌بازی، NFTها مرز بین دنیای بازی و واقعیت را کمرنگ کرده‌اند. در سال ۲۰۲۴، بازی‌های بلاکچینی روزانه حدود ۷٫۴میلیون کاربر فعال داشتند که نسبت به سال قبل بیش از ۴۲۱٪رشد نشان می‌دهد. همچنین ارزش بازار جهانی NFTهای مرتبط با بازی در سال ۲۰۲۴ حدود ۴٫۸میلیارد دلار برآورد شده و پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۳۴ به بیش از ۴۴ میلیارد دلار برسد. این ارقام نشان می‌دهد که NFTها به سرعت در حال تبدیل‌شدن به بخش مهمی از دنیای بازی‌ها هستند. جای تعجب نیست که حتی شرکت‌های بزرگ بازی‌سازی نیز به این موج پیوسته‌اند؛ طبق یک گزارش، حدود ۷۰٪از استودیوهای مطرح صنعت گیم مشغول سرمایه‌گذاری در بازی‌های Web3 و NFT هستند (از جمله شرکت‌هایی مانند Ubisoft، Sony، Epic Games و غیره). در ادامه، به بررسی تاثیر پیشرفت NFT بر سه جنبه‌ی مهم دنیای بازی، یعنی خود بازی‌ها، سیستم‌های پرداخت درون آن‌ها و مفهوم مالکیت دارایی‌های دیجیتال خواهیم پرداخت.

مالکیت واقعی دارایی‌های دیجیتال در بازی‌ها

در بازی‌های ویدیویی سنتی، هرچند بازیکن برای آیتم‌های درون‌بازی پول یا زمان صرف می‌کند، اما مالکیت واقعی آن آیتم‌ها در اختیار شرکت سازنده بازی است. به عنوان مثال، اگر شما یک پوسته (Skin) کمیاب برای شخصیت خود بخرید، عملاً حق فروش یا انتقال آن به بازیکن دیگری (بیرون از سازوکار تعریف‌شده بازی) را ندارید. همچنین در صورت بسته‌شدن سرورهای بازی یا مسدود شدن حساب کاربری‌تان، ممکن است تمام دارایی‌های دیجیتال خود را از دست بدهید. به عبارتی، در دنیای قدیم بازی‌ها، آیتم‌های دیجیتال بیشتر شبیه اجاره‌ای موقت بودند تا دارایی‌های حقیقی.

NFT این وضعیت را دگرگون کرده است. NFT (Non-Fungible Token) یک گواهی مالکیت دیجیتال منحصر‌به‌فرد بر بستر بلاک‌چین است که می‌تواند نماینده آیتم‌های درون‌بازی باشد. زمانی که یک آیتم به صورت NFT ارائه شود، مالکیت آن واقعاً به بازیکن منتقل می‌شود و در کیف پول دیجیتال او ذخیره می‌گردد. این دارایی قابل‌تکثیر نیست و بلاک‌چین صحت و یکتایی آن را تضمین می‌کند. بنابراین بازیکنان می‌توانند آیتم‌های خود را مستقل از سازنده بازی خرید و فروش کنند؛ حتی بدون نیاز به اجازه یا واسطه شرکت بازی. برای مثال، اگر شمشیر افسانه‌ای شما یک NFT باشد، می‌توانید آن را در یک بازارچه NFT به بازیکنی در هر نقطه دنیا بفروشید و درآمد واقعی کسب کنید. چنین معاملاتی قبلاً یا ممکن نبود یا در بهترین حالت از طریق بازارهای سیاه و غیررسمی انجام می‌شد.

یکی دیگر از مزایای مهم NFTها کمیاب بودن و تضمین اصالت آیتم‌ها است. سازندگان بازی می‌توانند تعداد محدودی از یک آیتم را به صورت NFT منتشر کنند تا ارزش کلکسیونی پیدا کند. بازیکنان نیز به‌خاطر شفافیت بلاک‌چین می‌دانند هر آیتم چند نسخه دارد و مالک فعلی چه کسی است. این شفافیت و کم‌یابی، ارزش دارایی‌های دیجیتال را افزایش می‌دهد؛ چه‌بسا یک آیتم نایاب NFT با گذشت زمان گران‌تر هم بشود. به عنوان مثال، در بازی Axie Infinity برخی موجودات دیجیتال (Axie) به قیمت‌های بسیار بالا بین بازیکنان معامله شدند زیرا محدود و منحصربه‌فرد بودند. اکنون بازیکن واقعاً مالک آیتم‌های خود است و می‌تواند به چشم دارایی بلندمدت به آن‌ها نگاه کند، نه صرفاً مصرف‌کردنی داخل بازی.

علاوه بر این، NFTها دریچه‌ای به سوی تعامل‌پذیری بین بازی‌ها گشوده‌اند. تصور کنید یک آیتم (مثلاً یک سلاح یا لباس مخصوص) بتواند در چند بازی مختلف مورد استفاده قرار گیرد. با NFT، چنین چیزی غیرممکن نیست. برای نمونه، یک شرکت بازی‌سازی می‌تواند مجموعه‌ای از آیتم‌های NFT بسازد که در تمام بازی‌های این شرکت قابل استفاده باشند. حتی دو بازی مستقل نیز می‌توانند با همکاری هم، از یک NFT مشترک پشتیبانی کنند. بدین ترتیب بازیکن به جای خرید جداگانه همان آیتم در هر بازی، یک بار آن را می‌خرد و در چند دنیا استفاده می‌کند. هرچند این سطح از Cross-Game شدن آیتم‌ها هنوز در ابتدای راه است، اما برخی پروژه‌ها در حال آزمایش آن هستند و می‌تواند آینده مالکیت دیجیتال را متحول کند.

نکته جذاب دیگر، سهیم‌شدن بازیکنان در مالکیت خودِ بازی‌ها است. اکنون با بهره‌گیری از NFT و توکن‌های حاکمیتی، توسعه‌دهندگان راه‌هایی یافته‌اند که بخشی از قدرت تصمیم‌گیری یا سهام بازی را به کاربران منتقل کنند. برای مثال، ممکن است یک بازی ویدیویی NFT‌هایی منتشر کند که نماینده سهمی از دنیا یا داستان آن بازی باشند. خریداران این NFTها در واقع به نوعی سرمایه‌گذار یا سهام‌دار بازی می‌شوند و حق رأی در جهت‌دهی آینده بازی پیدا می‌کنند. این رویکرد شبیه به سهام‌داری سنتی نیست، اما به هر حال بازیکنان را از مصرف‌کننده صرف بودن خارج کرده و به مشارکت‌کننده در توسعه بازی بدل می‌کند. نمونه بارز این روند را می‌توان در برخی پروژه‌های متاورسی دید که کاربران با خرید زمین‌های مجازی به صورت NFT، در شکل‌گیری دنیای بازی نقش مستقیم دارند.

در مجموع، پیشرفت NFTها مفهومی به نام مالکیت دیجیتال واقعی را به صنعت بازی آورده است؛ به طوری که دارایی‌های درون‌بازی دیگر صرفاً اعداد روی سرور شرکت‌ها نیستند، بلکه اموالی دیجیتال در اختیار بازیکنان‌اند. این تغییر، قدرت را تا حدی از شرکت‌ها به کاربران منتقل کرده و به دارایی‌های مجازی وزن و اهمیت کم‌سابقه‌ای بخشیده است. بازیکنان اکنون با خیالی آسوده‌تر پول و وقت خود را در بازی صرف می‌کنند، چرا که می‌دانند دست‌رنج‌شان (آیتم یا شخصیت یا امتیاز به‌دست‌آمده) واقعا به خودشان تعلق دارد و حتی اگر بازی تعطیل شود، آیتم‌هایشان در کیف پول‌شان محفوظ خواهد ماند. این تغییر پارادایم در مالکیت، تاثیر شگرفی بر تعامل بازیکنان با بازی‌ها گذاشته و وفاداری و مشارکت آنان را افزایش داده است.

تحول سیستم‌های پرداخت و اقتصاد بازی با NFT

تا پیش از ظهور گسترده NFTها، مدل مرسوم درآمدزایی در بازی‌ها فروش مستقیم بازی یا خریدهای درون‌بازی (Microtransactions) بود. در خریدهای درون‌بازی، مکانیزم معمول این است که بازیکن با پول واقعی یک ارز مجازی (مثلاً جم یا سکه) در بازی می‌خرد و سپس با آن ارز، آیتم‌ها یا امکانات ویژه را از فروشگاه خود بازی تهیه می‌کند. برای نمونه، در بازی Fortnite شما «وی‌باکس» می‌خرید و با آن اسکین‌های دلخواه را آزاد می‌کنید. این مدل اقتصادی سال‌ها بسیار موفق بوده و حتی بازی‌های رایگان را به درآمدهای میلیارد دلاری رسانده است – تنها دو بازی Fortnite و Roblox هر سال میلیاردها دلار از خریدهای درون‌بازی درآمد دارند. اما در این مدل سنتی، پول به یک‌طرفه‌ترین شکل ممکن جریان دارد: از بازیکن به سمت شرکت بازی‌ساز. آیتم‌هایی که خریداری می‌شوند به اکانت بازی قفل می‌شوند و بازیکن امکان فروش مجدد یا کسب درآمد از آن‌ها را ندارد. به عبارتی، بازی‌ها بیشتر شبیه یک فروشگاه یک‌طرفه بودند.

ورود NFTها ساختار اقتصاد بازی‌ها را بازطراحی کرده است. اکنون به کمک بلاک‌چین، مدل‌های دوطرفه و بازی‌محورتر شکل گرفته که در آن نه فقط شرکت، بلکه بازیکنان هم می‌توانند از بازی درآمد کسب کنند. یکی از مهم‌ترین روندها، ظهور مدل بازی برای کسب درآمد (Play-to-Earn) است. در این مدل، بازی به شکلی طراحی می‌شود که بازیکنان در ازای فعالیت و پیشرفت در بازی، پاداش‌هایی در قالب ارز دیجیتال یا NFT دریافت کنند. سپس بازیکن قادر است این پاداش‌ها را در بازارهای آزاد بفروشد و به درآمد واقعی برسد. برای مثال، در بازی مشهور Axie Infinity بازیکنان با انجام مبارزات و مأموریت‌ها توکن‌هایی به دست می‌آوردند که قابل‌فروش در صرافی‌های ارز دیجیتال بودند؛ به علاوه موجودات دیجیتالی (NFT) خود را نیز می‌توانستند به دیگران بفروشند. در اوج محبوبیت Axie Infinity، بسیاری از جوانان در کشورهای در حال توسعه توانستند درآمد ماهیانه‌ای از این بازی کسب کنند که گاهی از حقوق یک شغل عادی بیشتر بود. هرچند این مدل اقتصادی نوپا با چالش‌هایی (مانند افت ارزش توکن در بلندمدت) مواجه است، اما پتانسیل آن برای متحول کردن صنعت بازی غیرقابل انکار است. اکنون بازی صرفاً سرگرمی نیست، بلکه می‌تواند به منبع درآمدزایی برای بازیکنان تبدیل شود – مفهومی که نسل قبلی گیمرها حتی تصورش را هم نمی‌کردند.

از سوی دیگر، NFTها زیرساخت پرداخت و معاملات درون بازی را نیز کارآمدتر کرده‌اند. به کمک فناوری بلاک‌چین، تمامی تبادلات آیتم‌ها می‌تواند در یک دفترکل عمومی انجام شود. در عمل، کیف پول دیجیتال کاربر حکم موجودی حساب او را دارد و تمام آیتم‌ها و ارزهای درون‌بازی به آن کیف پول گره می‌خورند. نتیجه چنین رویکردی این است که بازی‌ساز به جای طراحی یک سیستم اقتصادی بسته و پیچیده، می‌تواند از اکوسیستم باز کریپتو بهره ببرد. برای مثال، به جای راه‌اندازی سرور و دیتابیس اختصاصی برای موجودی آیتم‌های بازیکنان، هر بازیکن فقط یک آدرس کیف پول دارد و دارایی‌هایش روی بلاک‌چین ثبت می‌شود. خرید درون‌بازی نیز می‌تواند مستقیماً با ارزهای دیجیتال انجام شود؛ یعنی ارز دیجیتال نقش پول درون‌بازی را ایفا کند. چنین تغییری برای توسعه‌دهندگان به معنی زیرساخت ساده‌تر و هزینه کمتر است، چرا که دیگر نیاز نیست کل سیستم خرید و آیتم را از صفر پیاده‌سازی کنند. برای بازیکنان هم مزیت دارد، چون با یک کیف پول واحد می‌توانند به چندین بازی متصل شوند و نیازی به ساخت حساب و وارد کردن اطلاعات پرداخت در هر بازی ندارند. به عبارت دیگر، استاندارد مشترکی بین بازی‌ها ایجاد می‌شود که تجربه کاربر را یکپارچه‌تر می‌کند.

یکی از نتایج بسیار مهم چنین مدلی، شکل‌گیری بازارهای ثانویه پررونق برای دارایی‌های بازی است. در وضع سنتی، اگر هم امکان معامله آیتم بود یا باید داخل بازی و با نظارت شرکت انجام می‌شد، یا به شکل غیررسمی در سایت‌هایی مثل eBay با خطر کلاهبرداری و مسدود شدن حساب همراه بود. اما وقتی آیتم‌ها NFT باشند، نقل و انتقالشان آزاد و امن خواهد بود. هر بازیکن می‌تواند روی Marketplaceهای عمومی (مثل OpenSea و غیره) آیتم خود را بفروشد یا آیتم دلخواهش را از دیگری بخرد. این باعث شکل‌گیری اقتصاد باز پیرامون بازی می‌شود که کاملاً به عرضه و تقاضای بازیکنان بستگی دارد. بازارهای ثانویه مبتنی بر NFT شفافیت و نقدشوندگی بالایی دارند و برعکس بازارهای دست‌دوم سنتی که اغلب دچار عدم شفافیت و نقدشوندگی پایین بودند، اینجا همه چیز روی زنجیره قابل رصد است. حتی خود بازی‌سازان نیز می‌توانند از این بازارهای آزاد منتفع شوند؛ به این صورت که در قرارداد هوشمند NFTها درصدی را به عنوان حق‌الامتیاز (Royalty) تعیین کنند تا از هر معامله بعدی میان کاربران، آن سهم به سازنده برسد. در واقع، با NFTها شرکت‌های بازی‌سازی تنها یک بار از فروش آیتم درآمد کسب نمی‌کنند، بلکه از هر دادوستد بازیکنان هم سهمی می‌برند. این مدل کسب‌وکار جدید، هم برای بازیکن و هم برای سازنده ارزش مالی ایجاد می‌کند: اولی دارایی قابل‌معامله به دست می‌آورد و دومی درآمد مستمر و مشارکت بیشتر کاربر را تضمین می‌کند.

نکته قابل توجه دیگر، هم‌افزایی اقتصاد بازی‌ها با دنیای واقعی است. وقتی یک بازی، توکن یا NFT مختص خود را دارد و آن دارایی در صرافی‌ها یا بازارهای عمومی قابل تبادل به پول‌های رایج است، در حقیقت اقتصاد آن بازی به اقتصاد جهانی متصل شده است. برای مثال، ممکن است ارزش آیتم‌ها و پاداش‌های یک بازی با بالا رفتن قیمت ارز دیجیتال پایه آن (مثلاً اتر یا بیت‌کوین) افزایش یابد و بالعکس. این پیوند فرصت‌هایی برای سرمایه‌گذاری و درآمدزایی ایجاد می‌کند (چنان‌که گیمر-تریدرهایی ظهور کرده‌اند که تخصصشان خریدوفروش NFT بازی‌هاست)، ولی از سوی دیگر بازی‌ها را در معرض نوسانات بازار کریپتو نیز قرار می‌دهد. به هر حال، نتیجه این است که مرز میان پول واقعی و پول درون‌بازی کمرنگ شده است. شما می‌توانید امروز در یک بازی آیتمی کسب کنید و فردا معادل دلاری آن را در حساب بانکی خود دریافت کنید. چنین چیزی نشان می‌دهد چگونه NFTها ساختار اقتصادی بازی‌ها را به شکل بنیادین دگرگون کرده‌اند.

بیشتر بخوانید: نقش NFT در بازی‌های کامپیوتری: آینده‌ای بر پایه مالکیت دیجیتال

برای درک بهتر تفاوت‌های مدل سنتی با مدل جدید، به جدول زیر توجه کنید که برخی جنبه‌های کلیدی بازی‌های ویدیویی سنتی و بازی‌های مبتنی بر NFT را مقایسه کرده است:

چالش‌ها و آینده پیش‌ رو برای NFTهای بازی

با تمام مزایا و تحولات مثبتی که NFTها به همراه آورده‌اند، نباید از چالش‌ها و موانع پیش رو غافل شد. نخست اینکه ادغام NFT با بازی‌ها هنوز یک فناوری نسبتا جدید است و پذیرش عمومی آن زمان می‌برد. بخشی از جامعه گیمرها در مواجهه با مفهوم NFT موضع مقاومتی گرفته‌اند. از دید آن‌ها، ورود NFT و معاملات پولی ممکن است روح سرگرمی بازی را فدای جنبه‌های مالی کند یا زمینه را برای کلاهبرداری و سوداگری باز کند. نمونه این واکنش منفی را می‌توان در اعتراضاتی دید که به برخی تلاش‌های اولیه شرکت‌ها (مثل Ubisoft) برای افزودن آیتم‌های NFT به بازی‌هایشان شد. بنابراین، تغییر دیدگاه عموم گیمرها و جلب اعتماد آنان یکی از چالش‌های مهم پیش رو است.

چالش دیگر، مسئله مقیاس‌پذیری و کارمزدهای شبکه‌های بلاک‌چینی بود که البته تا حد زیادی در حال رفع شدن است. در سال‌های اولیه، بسیاری از بازی‌های NFT بر بستر اتریوم بودند که کارمزد تراکنش‌ها (گس) در آن بسیار بالا می‌رفت و معاملات خرد را غیراقتصادی می‌کرد. همچنین اتریوم (تا قبل از ارتقاء به اثبات سهام) از نظر مصرف انرژی و کندی تراکنش‌ها با انتقاداتی مواجه بود. خوشبختانه اکنون با توسعه شبکه‌های بلاک‌چین پیشرفته و راهکارهای لایه دوم، این مشکلات کمرنگ‌تر شده‌اند. برای مثال، بلاک‌چین‌های مخصوص بازی نظیر Immutable X یا استفاده از شبکه‌هایی مثل Polygon باعث شده که سرعت تراکنش NFTها بالا رفته و کارمزدها ناچیز شود. اتریوم نیز با به‌روزرسانی‌های اخیر خود مصرف انرژی را بیش از ۹۹٪ کاهش داده است. پس می‌توان گفت نگرانی‌های فنی (مقیاس، هزینه، محیط‌زیست) تا حدود زیادی قابل مدیریت هستند و روزبه‌روز وضعیت بهتر می‌شود.

از منظر اقتصادی، پایداری مدل Play-to-Earn نیز چالش‌آفرین است. برخی از بازی‌های کسب درآمد اوایل با هجوم کاربران مواجه شدند اما بعد از مدتی به دلیل تورم داخلی و اشباع بازار، ارزش پاداش‌ها سقوط کرد و تعادل اقتصاد بازی به هم خورد. توسعه‌دهندگان اکنون در تلاش‌اند مدل‌های پایدارتر و Play-and-Earn طراحی کنند که تمرکز را صرفا بر کسب درآمد نگذارد و جنبه سرگرمی و تعامل را نیز حفظ کند. آینده این حوزه احتمالاً شامل تنظیم‌گری و مقررات نیز خواهد بود؛ چرا که هرجا پای پول واقعی در میان باشد، رگولاتورها هم توجه نشان می‌دهند. ممکن است در سال‌های آتی دولت‌ها قوانینی برای مالیات بر درآمد بازی‌های NFT یا حفاظت از حقوق مصرف‌کننده در این فضا وضع کنند. سازندگان بازی باید خود را برای انطباق با این مقررات آماده کنند.

با همه این تفاسیر، آینده NFTهای بازی بسیار امیدوارکننده ترسیم می‌شود. گزارش‌ها حاکی از آن است که سال ۲۰۲۴ نقطه عطفی در حرکت به سمت پذیرش عمومی بازی‌های بلاک‌چینی بوده است و این روند شتاب گرفته است. بسیاری از تحلیل‌گران صنعت گیم معتقدند موج بزرگ بعدی در بازی‌های ویدیویی می‌تواند Web3 Gaming باشد که NFT و بلاک‌چین ستون فقرات آن هستند. وقتی ۷۰٪ شرکت‌های بزرگ بازی‌سازی در حال سرمایه‌گذاری در این حوزه‌اند، بدین معنی است که به زودی عناوین مطرحی با عناصر NFT روانه بازار خواهند شد. شاید در چند سال آینده، داشتن کیف پول دیجیتال و خرید و فروش آیتم در بازار NFT به اندازه خرید DLCهای امروزی عادی و پذیرفته‌شده شود.

همچنین همگرایی NFT با روندهای دیگری چون متاورس و واقعیت مجازی/افزوده می‌تواند تجربه‌های کاملاً جدیدی بیافریند. دنیایی را متصور شوید که در آن دارایی‌های دیجیتال شما (از لباس آواتار گرفته تا خانه مجازی) در تمام پلتفرم‌های واقعیت مجازی همراهتان باشد و به کمک NFT مالکیت همه آن‌ها را در دست دارید. شرکت‌های بزرگی مانند متا (فیسبوک) نیز رویای چنین دنیایی را در سر می‌پرورانند که در آن اقتصاد دیجیتال یکپارچه بر پایه مالکیت کاربران شکل گرفته است. هرچند تا تحقق کامل این رؤیا راه باقیست، اما NFTها قطعه‌ای اساسی از این پازل آینده‌نگرانه هستند.

نگاهی به ایران: NFTباز، پلی برای ورود به دنیای NFT

تب NFT نه‌تنها در عرصه بین‌المللی بلکه در ایران نیز فراگیر شده و علاقه‌مندان زیادی پیدا کرده است. اما همان‌طور که اشاره شد، استفاده از بازارهای جهانی NFT برای کاربران ایرانی با موانعی همراه است؛ از مشکلات تحریم و محدودیت‌های پلتفرم‌های خارجی گرفته تا سختی‌های پرداخت ارزی و نیاز به دانش فنی کیف‌پول‌های دیجی‌تال. در این شرایط، پلتفرم NFTباز به عنوان اولین مارکت‌پلیس NFT ایرانی در سال ۱۴۰۰ راه‌اندازی شد تا نیاز کاربران ایرانی را در این حوزه برطرف کند. NFTباز با یک رویکرد بومی، تلاش کرده همه موانع ورود به دنیای NFT را برای ایرانی‌ها کاهش دهد.

یکی از ویژگی‌های کلیدی NFTباز، توجه به تجربه کاربری ساده و محلی‌سازی‌شده است. تمام رابط کاربری این پلتفرم به زبان فارسی و کاملاً مطابق سلیقه و نیاز کاربران داخلی طراحی شده است. برخلاف سایت‌های خارجی که برای تازه‌کارها گیج‌کننده‌اند، در NFTباز بخش‌های مختلف (از بازار خرید و فروش گرفته تا کیف پول و ساخت NFT) به صورت شفاف دسته‌بندی شده‌اند و حتی افراد ناآشنا با مفاهیم بلاک‌چین هم می‌توانند با چند کلیک به هدفشان برسند. فرآیند ثبت‌نام نیز بسیار ساده در نظر گرفته شده؛ کافیست شماره موبایل ایرانی خود را وارد کنید و با دریافت یک کد تأیید، حساب کاربری‌تان فعال می‌شود. این سادگی و سهولت استفاده باعث شده قشر وسیع‌تری از مردم بتوانند وارد دنیای NFT شوند، بدون آن‌که احساس کنند با فناوری پیچیده‌ای سروکار دارند.

ویژگی مهم بعدی، وجود کیف پول دیجیتال داخلی در NFTباز است. در پلتفرم‌های بین‌المللی شما مجبورید از کیف پول‌هایی مانند MetaMask یا Trust Wallet استفاده کنید که راه‌اندازی و استفاده از آن‌ها برای کاربران عادی دشوار است. NFTباز این مشکل را حل کرده و برای هر کاربر یک کیف پول امن داخلی ایجاد می‌کند. به محض ثبت‌نام، کیف پول شما فعال می‌شود و تمام NFTها و موجودی ارز دیجیتال‌تان در همان حساب نگهداری می‌شود. این یکپارچگی علاوه بر راحتی، امنیت را نیز بالا می‌برد؛ چون نیازی نیست برای مدیریت دارایی‌ها به اپلیکیشن‌ها یا افزونه‌های متفرقه اعتماد کنید. عملاً NFTباز نقش یک custodian مورد اعتماد را ایفا می‌کند که دارایی دیجیتال کاربران را حفاظت می‌کند و دردسرهای فنی را از دوش آن‌ها برمی‌دارد.

قابلیت پرداخت با ریال یکی دیگر از برگ‌های برنده NFTباز است. کاربران ایرانی در این پلتفرم می‌توانند مستقیماً با کارت بانکی و پرداخت ریالی، NFT بخرند یا بفروشند. این در حالی است که در سایت‌های خارجی مانند OpenSea لازم است کاربر ابتدا ارز دیجیتال (مثلاً اتر) تهیه کند و این کار خود مستلزم طی کردن مراحل پیچیده در صرافی‌ها و آشنایی با مفاهیم فنی بود. NFTباز با پشتیبانی از درگاه بانکی داخلی، عملاً این سد بزرگ را حذف کرده است. برای یک هنرمند یا گیمر ایرانی، بسیار ایده‌آل است که بتواند درآمد حاصل از فروش NFT خود را مستقیماً به تومان دریافت کند یا برای خرید آثار دیگر نیازی به تبدیل ریال به تتر و اتریوم نداشته باشد. این ویژگی NFTباز را از هر مارکت‌پلیس دیگری که کاربران ایرانی تجربه کرده‌اند متمایز می‌کند.

از لحاظ تنوع محتوا، بازار NFTباز بر روی آثار هنرمندان ایرانی متمرکز شده است و بستری فراهم کرده تا خالقان داخلی هنر دیجیتال یا آیتم‌های کلکسیونی بتوانند آثارشان را به مخاطبان عرضه کنند. در این بازار، مجموعه‌های متعددی از هنرهای دیجیتال، کارت‌های کلکسیونی و حتی آیتم‌های مرتبط با بازی دیده می‌شود که توسط هنرمندان ایرانی یا بعضاً خارجی ایجاد شده‌اند. هر آیتم NFT همراه با اطلاعات کاملی از قبیل توضیح اثر، قیمت، تعداد نسخه و مالک فعلی نمایش داده می‌شود که شفافیت را برای خریداران فراهم می‌کند. حضور پررنگ هنرمندان ایرانی در NFTباز نشان می‌دهد این پلتفرم توانسته فرصتی جدید برای کسب درآمد و ارتباط مستقیم هنرمند با هواداران ایجاد کند؛ فرصتی که قبلاً به دلیل تحریم پلتفرم‌های خارجی یا دشواری‌های فنی، برای بسیاری از هنرمندان میسر نبود.

یکی از بخش‌های جذاب NFTباز، برگزاری دراپ‌های (Drop) NFT است. دراپ به رویدادی گفته می‌شود که مجموعه‌ای محدود از NFTهای خاص در زمانی مشخص عرضه می‌شوند و خریداران برای تصاحب آن‌ها رقابت می‌کنند. NFTباز با برگزاری دراپ‌های منظم، هیجان زیادی در جامعه هنری و گیمینگ ایجاد کرده است. به عنوان نمونه، اولین دراپ NFT موسیقی رپ در ایران توسط حسین تیم (خواننده رپ نسل چهارم) بر روی NFTباز انجام شد که طی آن ۱۰۰ آیتم منحصر‌به‌فرد از مجموعه‌ی «ماهواره» در مدت کوتاهی به فروش رفت و چند هزار دلار درآمد برای این هنرمند جوان به همراه داشت. این رویداد نشان داد که چگونهNFT می‌تواند به هنرمندان کمک کند تا مستقیماً از حمایت طرفداران خود کسب درآمد کنند و کلکسیونرهای ایرانی نیز با اشتیاق از این آثار استقبال نشان می‌دهند.

نکته قابل توجه در رویکرد NFTباز، تأکید بر کاربردی‌بودن NFTها در دنیای واقعی است. به بیان دیگر، این پلتفرم توصیه می‌کند خالقان NFT برای آثار خود مزایا و امتیازات ویژه‌ای در نظر بگیرند تا خریدار علاوه بر مالکیت یک فایل دیجیتال، از منافعی در دنیای حقیقی نیز بهره‌مند شود. برای مثال، یک هنرمند می‌تواند تعیین کند که خریدار NFT یک قطعه موسیقی، بلیط کنسرت بعدی او را رایگان دریافت کند؛ یا توسعه‌دهنده یک بازی ویدیویی می‌تواند برای دارندگان NFT یک آیتم خاص، دسترسی زودهنگام به مراحل جدید بازی را فراهم نماید. این نگاه باعث می‌شود NFTها بیش از پیش برای عموم مردم ملموس و ارزشمند شوند و نقدهایی که آن‌ها را صرفاً تصاویر گران‌قیمت بدون کاربرد می‌خواند، کاهش یابد.

در حال حاضر NFTباز در بازار ایران رقیب مستقیمی ندارد و نخستین در نوع خود است. رقبای اصلی این پلتفرم را می‌توان مارکت‌پلیس‌های بین‌المللی همچون OpenSea و Rarible دانست که سهم بزرگی از بازار جهانی NFT دارند اما متأسفانه استفاده از آن‌ها برای کاربران ایرانی با ریسک و دشواری همراه است. بسیاری از این پلتفرم‌ها به دلیل تحریم‌های بین‌المللی، به کاربران با آی‌پی ایران خدمات نمی‌دهند و در صورت شناسایی، دارایی یا حساب کاربر را مسدود می‌کنند. از این رو، ایرانی‌ها مجبور بودند برای فعالیت در آن پلتفرم‌ها از VPN و راه‌های غیرمستقیم استفاده کنند که همیشه خطر از دست رفتن دارایی را به دنبال داشت. به علاوه، حتی اگر یک کاربر ایرانی می‌توانست NFTای در OpenSea بفروشد، تبدیل درآمد حاصل (اتر یا سایر رمزارزها) به ریال خود چالشی دیگر بود. تمامی این مشکلات اکنون با حضور NFTباز تا حد زیادی برطرف شده و یک مسیر امن و قانونی برای ورود ایرانیان به دنیای NFTفراهم گشته است.

نتیجه‌گیری

پیشرفت NFTها در چند سال اخیر ثابت کرده که این فناوری صرفاً یک تب زودگذر نیست، بلکه انقلابی پایدار در صنایع خلاق و سرگرمی به وجود آورده است. در صنعت بازی‌های ویدیویی، NFTها مفاهیمی را که سال‌ها تغییرناپذیر به نظر می‌رسید متحول کرده‌اند: مالکیت دارایی‌های دیجیتال را به بازیکنان سپرده‌اند، مدل‌های کسب‌وکار را از حالت یک‌طرفه خارج کرده و به اقتصاد مشارکتی و کاربرمحور نزدیک ساخته‌اند، و تجربه بازی را از صرفاً تفریح به ترکیبی از تفریح و کسب درآمد تبدیل کرده‌اند. البته این راه تازه آغاز شده و مانند هر فناوری نوین با فراز و نشیب‌هایی همراه خواهد بود. اما روند کلی نشان می‌دهد که بازی‌های مبتنی بر بلاک‌چین و NFT سهم فزاینده‌ای در آینده گیم خواهند داشت. شاید در آینده‌ای نه‌چندان دور، هر گیمری کیف پول دیجیتال خود را همچون یکی از لوازم ضروری بازی به همراه داشته باشد و مفهوم «آیتم درون‌بازی» مترادف با «دارایی شخصی» شود.

برای کشورهای در حال توسعه‌ای مثل ایران نیز، NFTها یک فرصت کم‌نظیر ایجاد کرده‌اند تا بدون نیاز به زیرساخت‌های پیچیده بین‌المللی، خلاقیت و توانمندی جوانان خود را به بازار جهانی متصل کنند. مثال NFTباز نشان داد که با یک ابتکار بومی می‌توان پل ارتباطی محکمی میان کاربران ایرانی و موج جهانی Web3 بنا کرد. به لطف این پلتفرم‌ها، هنرمند یا بازی‌ساز ایرانی می‌تواند آثارش را مستقیماً به دست طرفداران برساند و پاداش تلاشش را بدون واسطه دریافت کند. در مقابل، مخاطبان ایرانی نیز به جدیدترین ترندهای دنیای فناوری دسترسی پیدا می‌کنند و جزئی از جامعه جهانی NFT می‌شوند.

در نهایت، آنچه اهمیت دارد ایجاد تعادل میان جنبه‌های سرگرمی و اقتصادی بازی‌ها است. NFTها زمانی به بهترین وجه اثرگذار خواهند بود که در خدمت ارتقای تجربه بازی و تعامل اجتماعی قرار گیرند، نه اینکه هدف و دغدغه اصلی بازیکن را صرفاً کسب سود مالی کنند. اگر توسعه‌دهندگان بتوانند این تعادل را برقرار کنند، آینده‌ای درخشان در انتظار صنعت بازی است؛ آینده‌ای که در آن بازیکنان نه فقط قهرمانان دنیای بازی، بلکه مالک دنیای بازی خواهند بود. شما چگونه آینده‌ی بازی‌های ویدیویی را در عصر NFTها می‌بینید؟ آیا آماده‌اید قدم به دنیایی بگذارید که مرز بین واقعی و مجازی در آن محو شده و دارایی‌های دیجیتال به اندازه دارایی‌های فیزیکی برایمان باارزش‌اند؟ زمان پاسخ به این پرسش شاید نزدیک‌تر از آن باشد که تصور می‌کنیم.