0
سبد خرید شما خالی است
جیب استور > وبلاگ > چرا هوش مصنوعی هنوز با اعتمادبه‌نفس جواب غلط می‌دهد؟

چرا هوش مصنوعی هنوز با اعتمادبه‌نفس جواب غلط می‌دهد؟

  • واحد تولید محتوا
  • 17 شهریور 1404 11:02:28
  • زمان مطالعه 1 دقیقه

مقدمه :

توهم یا خطاهای هوش مصنوعی همچنان بزرگ‌ترین چالش مدل‌های زبانی است. پژوهش تازه OpenAI نشان می‌دهد دلیل اصلی این مشکل، نه فقط آموزش اولیه، بلکه ارزیابی‌هایی است که مدل را به حدس‌زدن تشویق می‌کنند. راه‌حل: تغییر معیارها و امتیازدهی به شک و عدم قطعیت.

چرا هوش مصنوعی هنوز با اعتمادبه‌نفس جواب غلط می‌دهد؟

آنچه در این مقاله میخوانید

آیا واقعاً «انگیزه‌های اشتباه» باعث خطاهای هوش مصنوعی می‌شوند؟

یکی از بزرگ‌ترین چالش‌هایی که هنوز سر راه هوش مصنوعی و به‌ویژه چت‌بات‌هایی مثل ChatGPT قرار دارد، خطاهای موسوم به «توهم» یا Hallucination است. منظور همان جملات شسته‌رفته و قانع‌کننده‌ای است که مدل می‌سازد، اما در واقعیت اشتباه‌اند.

چرا هوش مصنوعی مطمئن ولی اشتباه جواب می‌دهد؟

پژوهش تازه‌ی OpenAI می‌گوید ریشه‌ی این مشکل در نحوه‌ی آموزش مدل‌هاست. مدل‌ها در مرحله‌ی پیش‌آموزش (Pretraining) فقط یاد می‌گیرند «کلمه‌ی بعدی» را درست حدس بزنند؛ نه اینکه آیا جمله‌ی نهایی درست است یا نه. بنابراین وقتی پای اطلاعات کم‌تکرار مثل تاریخ تولد یک شخص خاص وسط باشد، مدل‌ها الگویی برای اتکا ندارند و به‌جای «نمی‌دانم»، یک جواب ساختگی اما قانع‌کننده می‌دهند.

به بیان ساده: جملات درست را می‌سازند چون الگو زیاد دیده‌اند، اما جملات نادرست هم به همان روانی ساخته می‌شوند چون الگویی برای "رد کردن" ندارند.

AI

آیا مقصر «ارزیابی‌ها» هستند؟

نکته‌ی جالب مقاله اینجاست: خودِ آموزش مقصر اصلی نیست، بلکه شیوه‌ی ارزیابی مدل‌ها انگیزه‌ی غلط ایجاد می‌کند.

  • وقتی مدل فقط بر اساس «درصد پاسخ‌های درست» نمره می‌گیرد، ترجیح می‌دهد حدس بزند تا اینکه جواب ندهد.

  • درست مثل آزمونی که اگر خالی بگذاری صفر می‌گیری، اما با شانسی زدن شاید امتیاز بگیری.

راه‌حل پیشنهادی پژوهشگران شبیه آزمون‌هایی مثل SAT است:

  • برای جواب اشتباه نمره منفی در نظر بگیری.

  • برای «نمی‌دانم» یا پاسخ‌های با عدم قطعیت، امتیاز جزئی یا حتی مثبت بدهی.

به این ترتیب، مدل یاد می‌گیرد به‌جای اعتمادبه‌نفس کاذب، در جای درست شک کند.

چرا این موضوع مهم است؟

اگر معیارهای ارزیابی تغییر نکنند، حتی پیشرفته‌ترین مدل‌ها هم همچنان به «حدس‌زدن» عادت می‌کنند. و این یعنی اعتماد کور به پاسخ‌های هوش مصنوعی همیشه خطرناک خواهد بود.

پژوهشگران OpenAI می‌گویند وقت آن رسیده که روش امتیازدهی و معیارهای اصلی تغییر کنند، نه اینکه فقط چند تست فرعی به‌عنوان «آزمایش عدم قطعیت» اضافه شود.

جمع‌بندی

مشکل توهم‌های هوش مصنوعی به‌طور کامل حل‌شدنی نیست، اما می‌توان با اصلاح معیارهای ارزیابی، شدت و تکرار آن را کم کرد. شاید وقتش رسیده کاربران هم در کنار سازندگان، فرهنگ «پرسیدنِ دوباره» و «اعتماد نکردن کورکورانه» را تمرین کنند.

نظر شما چیست؟ آیا حاضر هستید پاسخی نیمه‌مطمئن از یک مدل بگیرید، یا ترجیح می‌دهید همیشه جوابی قطعی اگر اشتباه باشد بشنوید؟

تاریخ بروزرسانی : 24 آبان 1404 22:06:50
مطالب مشابه
ساعت ۴۳ میلی‌متری وان‌پلاس همه را غافلگیر کرد
آموزش

ساعت ۴۳ میلی‌متری وان‌پلاس همه را غافلگیر کرد

نسخه ۴۳ میلی‌متری OnePlus Watch 3 با وجود اندازه کوچک، ترکیبی از طراحی شیک، وزن کم، باتری قدرتمند و عملکرد روان ارائه می‌دهد. با دو تراشه هوشمند، دوام عالی و قیمت مناسب، یکی از بهترین گزینه‌های اندرویدی برای کاربران عادی تا حرفه‌ای محسوب می‌شود.

25 آبان 1404
لودویگ چطور فقط در دو روز ۱۰۴ هزار دلار جمع کرد؟
آموزش

لودویگ چطور فقط در دو روز ۱۰۴ هزار دلار جمع کرد؟

لودویگ در یک استریم احساسی و طولانی برای بزرگداشت یکی از قدیمی‌ترین بینندگانش، کانابانا، بیش از ۱۰۴ هزار دلار برای سازمان Trevor Project جمع‌آوری کرد. این رویداد با حمایت گسترده مخاطبان برگزار شد و به یکی از معنادارترین لحظات جامعه او تبدیل شد.

25 آبان 1404
آیا اندروید مسیرش را گم کرده؟ واقعیت تلخ ۲۰۲۵
آموزش

آیا اندروید مسیرش را گم کرده؟ واقعیت تلخ ۲۰۲۵

اندروید زمانی نماد آزادی و انتخاب بود، اما با حذف جک هدفون، شارژر و microSD، امروز بیش‌ازحد شبیه اپل شده آن هم بدون کیفیت و هماهنگی اکوسیستم اپل. نتیجه؟ تجربه‌ای گران‌تر، محدودتر و آشفته‌تر که کاربر باید هزینه‌اش را بدهد.

25 آبان 1404
بلک‌آپس واقعاً درباره چیست؟ راهنمایی که همه چیز را روشن می‌کند
آموزش

بلک‌آپس واقعاً درباره چیست؟ راهنمایی که همه چیز را روشن می‌کند

داستان سری Black Ops مسیری پیچیده از وورکوتا تا جنگ‌های سایبری آینده را روایت می‌کند؛ از شست‌وشوی ذهنی میسون و ظهور پرسئوس تا انتقام منندز و بازگشت بحران‌ها در Black Ops 7. این خط داستانی نمایشی عمیق از جنگ پنهان، فریب ذهن و سیاست جهانی است.

25 آبان 1404
Pixel Watch 4 تا Watch 8؛ بهترین‌های امسال کدام‌اند؟
آموزش

Pixel Watch 4 تا Watch 8؛ بهترین‌های امسال کدام‌اند؟

سال ۲۰۲۵ ثابت کرد بازار ساعت‌های هوشمند اصلاً در خطر نیست. با ورود مدل‌هایی مثل Pixel Watch 4، Galaxy Watch 8، OnePlus Watch 3 و Apple Watch SE 3، خریداران حالا با بهترین و متنوع‌ترین انتخاب‌ها روبه‌رو هستند و تقریباً انتخاب بد وجود ندارد.

25 آبان 1404
کمپینی که نمی‌شود Pause کرد! Black Ops 7 چه خبر است؟
آموزش

کمپینی که نمی‌شود Pause کرد! Black Ops 7 چه خبر است؟

کمپین Black Ops 7 برخلاف نسخه‌های قبلی کاملاً آنلاین است؛ نه چک‌پوینت دارد، نه Pause و نه یار هوش مصنوعی. بازیکن‌های solo باید مأموریت‌های طراحی‌شده برای چهار نفر را به‌تنهایی انجام دهند. بااین‌حال صحنه‌های سینمایی و ستارگان مشهور، تنوع جذابی ایجاد کرده‌اند.

25 آبان 1404

نظرات کاربران

دیدگاهتان را بنویسید

+ =

راه های ارتباطی با ما

از طریق تلگرام و یا برقراری تماس می‌توانید با تیم پشتیبانی ما در ارتباط باشید.